ԻՐԱՆԱԿԱՆ ԱՐՁԱԳԱՆՔՆԵՐԸ 2015 ԹՎԱԿԱՆԻ ՆԱՐԴԱՐԱՆՅԱՆ ԴԵՊՔԵՐԻՆ. ՇԻԱՅԱԿԱՆ ՊԱՏՎԱՐ ԸՆԴԴԵՄ ՀԱԿԱՇԻԱ ՎԱՐՉԱԿԱՐԳԻ (2024)
Հոդվածի նպատակն է ներկայացնել Իրան-Ադրբեջան տեղեկատվական-հոգեբանական պատերազմը և դրանում կիրառված մեթոդները՝ նարդա-րանյան դեպքերի օրինակով:
Հոդվածում քննարկվում է Նարդարանի կրոնաքաղաքական իրավիճակը, որն աչքի է ընկել հոգևորականության հետապնդումներով, կրոնական բազմաթիվ ծիսակատարությունների անցկացման արգելմամբ, արևմտյան արժեքների ներդրմամբ (եվրատեսիլյան օրինակով), տարբեր ցույցերով, ձերբակալություններով և արյունալի բախումներով: Հոդվածում ներկայաց-ված է այն հակադրությունը, որ Նարդարանը, թեև լինելով Բաքվին այդքան մոտ, միևնույն ժամանակ այդ երկրի ամենակրոնականացված և պահպանողական շիայական կենտրոնն է:
Սույն հոդվածի շրջանակում խնդիր ենք դրել վեր հանելու այն հիմնական արձագանքներն ու տեսակետները, որով հանդես է գալիս իրանական կողմը՝ Ադրբեջանի իշխանությունների կողմից 2015 թ. Ադրբեջանի Նարդարան ավանի շիա բնակչության նկատմամբ իրականացված բռնաճնշումների վերաբերյալ:
Աշխատանքը շարադրված է գիտական տարաբնույթ ուսումնասիրութ-յունների և մամուլից վերցրած նյութերի հիման վրա՝ վերլուծական, համադրական և պատմանկարագրական մեթոդների կիրառմամբ:
Ուսումնասիրության արդյունքում հանգել ենք այն եզրակացության, որ Ադրբեջանը, իրանական ազդեցությունը դիտարկելով որպես սպառնալիք իր աշխարհիկ բնույթին, իրականացնում է հակաշիայական համալիր գործողություններ, ինչի օրինակներից են նարդարանյան իրադարձութ-յունները: Խնդրո առարկայի շրջանակում իրանական կրոնաքաղաքական ղեկավարությունն իր արձագանքներում ավելի մեղմ ու զգուշավոր է` ի հակադրություն Իրանի բարձրաստիճան հոգևորականների, որոնք իրենց դիրքորոշումներում առավել կոշտ են և հռետորաբանությամբ խիստ:
Цель статьи – на примере событий в Нардаране представить ирано-азербайджанскую информационно-психологическую войну и использованные в ней методы.
В статье рассматривается религиозно-политическая ситуация в Нардаране, которая отличалась гонениями на духовенство, запретом многих религиозных церемоний, внедрением западных ценностей (по европейскому образцу), различными демонстрациями, арестами и кровопролитными столкновениями. В статье представлен контраст, заключающийся в том, что Нардаран, несмотря на близость к Баку, в то же время является самым религиозным и консервативным шиитским центром Азербайджана.
Мы поставили задачу в рамках данной статьи осветить основную реакцию и отклики, высказанные иранской стороной относительно событий 2015 года, когда власти Азербайджана устроили репрессии против шиитского населения города Нардаран.
Работа написана на основе различных научных исследований и материалов, взятых из СМИ, с использованием аналитических, сравнительных и историографических методов.
В результате исследования мы пришли к выводу о том, что Азербайджан, рассматривая иранское влияние как угрозу своему светскому общественному и государственному строю, осуществляет многоплановую антишиитскую деятельность, примером которой являются события в Нардаране. В контексте проблемы иранское религиозно-политическое руководство реагирует мягче и осторожнее, в отличие от высокопоставленных священнослужителей Ирана, которые более жестки в своих позициях и строги в своей риторике.
The purpose of the article is to present the Iran-Azerbaijan information-psychological war and the methods used in it, using the Nardaran cases as an example.
The article examines the religio-political situation of Nardaran, which was marked by the persecution of the clergy, the banning of many religious ceremonies, the introduction of Western values (on a European model), various demonstrations, arrests and bloody clashes.The article presents the contrast that Nardaran, despite being so close to Baku, is at the same time the most religious and conservative Shiite center in that country.
Within the framework of this article, we have set the task to highlight the main reactions and views expressed by the Iranian side regarding the events of 2015 on the part of the Azerbaijani authorities with repressions against Shiite population of Nardaran town of Azerbaijan.
The work is written based on various scientific studies and materials taken from the mass media, using analytical, comparative and historiographical methods.
The study concludes that Azerbaijan, perceiving Iranian influence as a threat to its secular nature, is carrying out complex anti-Shia activities, as evidenced by the events in Nardaran. In the context of the issue, the Iranian religio-political leadership adopts a more measured and cautious approach, in contrast to Iran’s high-ranking clerics, who hold more rigid positions and employ stricter rhetoric.
Идентификаторы и классификаторы
Библиографическая запись
- Գևորգյան. Աննա, «Իրանի արձագանքը «Իսլամական պետություն» կազմակերպության գործողություններին», Քաղաքակրթական և մշակութային հետազոտությունների կենտրոն, Վերլուծական տեղեկագիր, N.7, 150-172:
- Հովհաննիսյան․ Դավիթ, Հովհաննիսյան․ Միքայել, «Վահաբականության կերպափոխումները Սաուդյան Արաբիայի նոր քաղաքականության համատեքստում», Քաղաքակրթական և մշակութային հետազոտությունների կենտրոն, Վերլուծական տեղեկագիր, N.13,7-24:
- Չոբանյան. Գայանե, «Իսլամի քաղաքական դերը Հետխորհրդային Ադրբեջանում».«21-րդ ԴԱՐ», թիվ 2 (48), 2013թ.:
- Վարդանյան. Ժաննա և ուրիշներ, «Նարդարան. «Ադրբեջանի շիաների ըմբոստ ավանը մեկ տարի անց», Ռազմինֆո, 25.11.2016, https://razm.info/92210.
Հասանելիություն՝ 07.12.2023: - Փաշայան. Արաքս, «Վահաբական գործոնն Ադրբեջանում», Նորավանք, 2007, https://bitly.ws/36AUy. Հասանելիություն՝ 07.12.2023:
- Евстратов, Антон. «Шииты против Азербайджана». NG.Ru, 16.12.2015, https://bitly.ws/34GUx. Доступно: 01.05.2019.
- «Иранский эксперт о событиях в Нардаране: Если ситуация с шиитами в Азербайджане ухудшится, Иран
- Գևորգյան. Աննա, «Իրանի արձագանքը «Իսլամական պետություն» կազմակերպության գործողություններին», Քաղաքակրթական և մշակութային հետազոտությունների կենտրոն, Վերլուծական տեղեկագիր, N.7, 150-172:
- Հովհաննիսյան․ Դավիթ, Հովհաննիսյան․ Միքայել, «Վահաբականության կերպափոխումները Սաուդյան Արաբիայի նոր քաղաքականության համատեքստում», Քաղաքակրթական և մշակութային հետազոտությունների կենտրոն, Վերլուծական տեղեկագիր, N.13,7-24:
- Չոբանյան. Գայանե, «Իսլամի քաղաքական դերը Հետխորհրդային Ադրբեջանում».«21-րդ ԴԱՐ», թիվ 2 (48), 2013թ.:
- Վարդանյան. Ժաննա և ուրիշներ, «Նարդարան. «Ադրբեջանի շիաների ըմբոստ ավանը մեկ տարի անց», Ռազմինֆո, 25.11.2016, https://razm.info/92210.
Հասանելիություն՝ 07.12.2023: - Փաշայան. Արաքս, «Վահաբական գործոնն Ադրբեջանում», Նորավանք, 2007, https://bitly.ws/36AUy. Հասանելիություն՝ 07.12.2023:
- Евстратов, Антон. «Шииты против Азербайджана». NG.Ru, 16.12.2015, https://bitly.ws/34GUx. Доступно: 01.05.2019.
- «Иранский эксперт о событиях в Нардаране: Если ситуация с шиитами в Азербайджане ухудшится, Иран
- Գևորգյան. Աննա, «Իրանի արձագանքը «Իսլամական պետություն» կազմակերպության գործողություններին», Քաղաքակրթական և մշակութային հետազոտությունների կենտրոն, Վերլուծական տեղեկագիր, N.7, 150-172:
- Հովհաննիսյան․ Դավիթ, Հովհաննիսյան․ Միքայել, «Վահաբականության կերպափոխումները Սաուդյան Արաբիայի նոր քաղաքականության համատեքստում», Քաղաքակրթական և մշակութային հետազոտությունների կենտրոն, Վերլուծական տեղեկագիր, N.13,7-24:
- Չոբանյան. Գայանե, «Իսլամի քաղաքական դերը Հետխորհրդային Ադրբեջանում».«21-րդ ԴԱՐ», թիվ 2 (48), 2013թ.:
- Վարդանյան. Ժաննա և ուրիշներ, «Նարդարան. «Ադրբեջանի շիաների ըմբոստ ավանը մեկ տարի անց», Ռազմինֆո, 25.11.2016, https://razm.info/92210.
Հասանելիություն՝ 07.12.2023: - Փաշայան. Արաքս, «Վահաբական գործոնն Ադրբեջանում», Նորավանք, 2007, https://bitly.ws/36AUy. Հասանելիություն՝ 07.12.2023:
- Евстратов, Антон. «Шииты против Азербайджана». NG.Ru, 16.12.2015, https://bitly.ws/34GUx. Доступно: 01.05.2019.
- «Иранский эксперт о событиях в Нардаране: Если ситуация с шиитами в Азербайджане ухудшится, Иран
